NFF blog #6: Debat Distributie & Publiek

Het Nederlands Film Festival is momenteel in volle gang. Onze vrienden van We Want Cinema houden een blog bij over hun belevenissen op het festival. Dit is het zesde deel in hun blog serie.

3-10-2014 Door: Door Lilian Leahy voor We Want Cinema

(c) We Want Cinema

“Hoor ik hier stilletjes dat ik volgende maand een realiseringsaanvraag bij het Filmfonds kan doen zonder distributiemodel te definiëren?” merkt iemand op . Gelach stijgt op uit de zaal. “Zover zijn we nog lang niet” reageert Frank Peijnenburg van het Nederlands Film Fonds laconiek.

We zijn in filmtheater ’t Hoogt. De bioscoopzaal is tot de nok toe gevuld met mensen uit de filmindustrie: producenten, distributeurs en vertoners. De luchtcirculatie ronkt om alle verhitte hoofden op het podium, waar het debat plaatsvindt, te verkoelen.

Op deze woensdagmiddag buigen we ons over de vraag: hoe kunnen alternatieve vormen van distributie bijdragen aan het bereiken van publiek voor de kleinere Nederlandse arthouse films en documentaires?

Op het podium hebben producenten Revolver Media en IJswater films plaatsgenomen. Regisseur Tamar van den Dop schuift aan en ook distributeur September Film doet mee. Hun arthouse film Supernova, kreeg laaiend enthousiaste recensies en festivalkritieken, maar trok in de bioscoop een schamele 2600 bezoekers. De producent had gehoopt op 20.000.

Het lijkt een moeilijk te doorbreken cirkel: het Filmfonds stelt het geld voor realisatie pas beschikbaar als er een distributeur mee tekent. De distributeur moet de film, soms pas jaren later, uitbrengen in de bioscoop. In de tussentijd kan de film anders zijn geworden dan iedereen dacht, maar ook de markt kan veranderen. Filmtheaters programmeren steeds minder ‘moeilijke’ arthouse films en documentaires. Wordt de Nederlandse artistieke film de programmering uitgedrukt door de Woody Allens en Wes Andersons van deze tijd?

Niet als het ligt aan Nieuwe Helden, de succesvolle wielrendocumentaire van regisseur Dirk Jan Roeleven. Producent Pieter van Huystee sloeg de handen ineen met distributeur Amstelfilm om deze film op een alternatieve manier in de bioscoop uit te brengen. In plaats van de film in meerdere steden in Nederland tegelijk te vertonen, was de film steeds slechts in één stad tegelijk te zien. Hij maakt als 't ware een tour door Nederland. De vertoningen werden hiermee exclusief en de vraag naar de film groeide.

Via We Want Cinema konden liefhebbers zelf aanvullende vertoningen door het land organiseren. En dat deden ze massaal. Met regisseur Dirk Jan Roeleven als onvermoeibare marktkoopman van zijn eigen film schopte Nieuwe Helden het tot bijna 10.000 bezoekers. “En ik dacht, misschien komt die Kristallen Film (prijs bij 10.000 bezoekers red.) hier nu dan toch nog achter ’t gordijn vandaan” gniffelt Roeleven.

Twee films met een niche doelgroep en beperkt budget dus, maar sterk uiteenlopende bezoekersaantallen in de bioscoop. “Successen van films worden van oudsher enkel beoordeeld op bezoekersaantallen in de bioscoop. Wordt het niet tijd dat we dit anders gaan beoordelen?” oppert iemand in de zaal. Daar is wat voor te zeggen. Want Supernova trekt misschien geen volle zalen, maar is wél een film die gesteund is door het Film Fonds en waarvan men het dus belangrijk vindt dat 'ie gemaakt werd. Daar is weer die angst voor vervlakking wanneer er alleen nog maar gemaakt wordt wat het publiek wilt zien.

Het Nederlandse Film Fonds moet dus de regels aanpassen om een klimaat te scheppen waarin nog steeds artistieke films en kleine documentaires gerealiseerd kunnen worden. Niet meer het traditionele distributiemodel verplichten, maar alternatieve distributievormen, buiten de bioscoop, ook waarderen.

1. Meer blogs lezen? Kijk op het We Want Cinema blog!