'Men heeft bepaalde verwachtingen van je'

In gesprek met de regisseur van Dear White People

Vanaf 15 januari draait de Amerikaanse satirische komedie Dear White People in de bioscopen. BiosAgenda sprak met regisseur Justin Simien over de titel, zijn eigen ervaringen, identiteit en ras.

14-1-2015 Door: Quirijn Foeken

Still uit Dear White People (c) Remain In Light

Dear White People gaat over vier donkere studenten die studeren aan de prestigieuze Winchester universiteit. Ze hebben ieder zo hun eigen mening over de zwarte cultuur. De discussie hierover loopt hoog op. Als een groepje blanke studenten een Afro-Amerikaans getint feestje gaan organiseren, knapt er iets.

BiosAgenda: Dear White People, zo'n titel roept controverse op, of niet?

Justin Simien (JS): 'Het is een provocerende titel en dat is ook de bedoeling. Ik denk dat goede filmtitels altijd moeten zorgen voor een reactie, dat je wilt weten waar de film over gaat. Dat is bij deze film gelukt. Sommige mensen voelden zich zo gekwetst dat ze de film niet eens keken. Die mensen hadden we waarschijnlijk sowieso niet bereikt.'

BiosAgenda: Waren er mensen boos?

JS: 'Sommige mensen waren boos vanwege wat ze dachten dat de film zou zijn. Maar de boze reacties kwamen van mensen die de film niet gezien hebben. Ik denk dat we met deze titel een risico hebben genomen maar dat is dan wel de moeite waard geweest. We hadden geen groot marketingbudget dus op door de film zo te noemen praten de mensen er wel over.'

BiosAgenda: Ik heb begrepen dat de film is gebaseerd op je eigen ervaringen?

JS: 'Het is meer gebaseerd op mijn ervaringen in de wereld dan mijn ervaringen op de universiteit. Ik ben altijd een van de weinige donkere mensen geweest in mijn omgeving. Ik groeide op in een Afro-Amerikaanse buurt maar ik ging naar witte scholen. Ik voelde altijd een soort verwarring over mijn identiteit als het ging om ras. Dat heeft me altijd achtervolgd toen ik opgroeide. De universiteit in de film is zeker fictief maar de dingen die daar gebeuren komen elke dag in de wereld voor.'

BiosAgenda: De film kent meerdere hoofdpersonages. Wiens karakter past dan het meest bij jouw ervaringen en standpunten?

JS: 'Toen ik op de universiteit zat was ik meer zoals Lionel, degene die nergens echt bijhoort. Nu ben ik echter meer als Sam White.'

BiosAgenda: Sam White is nogal radicaal in haar opvattingen in het begin van de film. Later lijkt ze wat milder.

JS: 'Ze is niet milder, ze vindt een betere manier om haar standpunten over te brengen. Ze is een persoon die inziet dat haar methodes geen effect hebben dus probeert het op een andere manier. Zo zie ik haar. Haar boodschap verandert niet, maar wel de manier waarop ze het brengt. '

BiosAgenda: Heb jij zelf dan ook je stem gevonden? Je had ook een drama kunnen maken in plaats van een komedie.

JS: 'Het was nooit mijn bedoeling om een drama te maken. Er zijn veel dramafilms die over ras gaan maar voor mij was het natuurlijker om een satire te maken over raciale verhoudingen. Het moest luchtig genoeg zijn voor de mensen om te blijven zitten. Het is makkelijker om over deze dingen te praten in de vorm van een komedie.'

BiosAgenda: Wat wilde je precies vertellen over ras?

JS: 'Ik wilde een verhaal vertellen over identiteit vanuit het oogpunt van een zwarte Amerikaan. Ik denk dat iedereen worstelt mijn zijn identiteit. Wie ben je voor anderen? Wie ben je voor jezelf? Als je een kleurtje hebt dan komt er een lawine van verwachtingen op je af vanuit de maatschappij. Door mensen van je eigen kleur, van mensen daarbuiten. Dat maakt het uitzoeken van wie je bent een lastige opgave.'

BiosAgenda: Welke verwachtingen bedoel je dan?

JS: 'Dat varieert. Mensen verwachten van je dat je op een bepaalde manier praat, beweegt en doet. Je moet naar bepaalde muziek luisteren. Dat kan een positieve of negatieve aanname zijn. Ik denk dat dat voor mensen met een kleur uniek is.'

BiosAgenda: In Nederland hebben we net een discussie over ras achter de rug. Veel mensen dachten dat racisme in Nederland niet meer bestond maar de realiteit bleek anders. Is dat vergelijkbaar met Amerika?

JS: 'In Amerika hebben we dit jaar te maken gehad met politiegeweld tegen zwarte Amerikanen. Het is jammer dat het tot meerdere geweldsincidenten moest komen totdat het nationaal nieuws werd, totdat mensen doorkregen dat ras nog steeds een issue is. Nadat Obama president werd wilde veel mensen geloven dat racisme voorbij is. Jammer genoeg heeft het succes van één zwarte man niet genoeg effect om systematisch racisme uit de bannen. Dat is een harde realiteit die nu doordringt.'

Dear White People draait vanaf 15 januari in de bioscoop.