Recensie Good Time

De broers Josh en Benny Safdie werkten de laatste jaren gestaag, maar ook onder de radar, aan een experimenteel en vernieuwend oeuvre. Met hun nieuwste film Good Time zetten ze zich definitief op de radar.

9-10-2017 Door: Elise van Dam

Robert Pattinson als Connie Nikas © 2017 Elara Pictures, Rhea Films | Cinéart

Connie Nikas (Robert Pattinson) is het soort man dat al met zoveel is weggekomen dat hij een zweem van onaantastbaarheid rond zich heeft hangen. Hij weet precies wat hij in huis heeft en hoe hij dat moet inzetten: zijn charme, zijn mooie praatjes en zijn uiterlijk. En niet te vergeten zijn huidskleur.
Maar die schijnbare onaantastbaarheid heeft hem ook blind gemaakt voor de gevolgen die zijn handelingen kunnen hebben voor de mensen die hij daarin meesleurt.

In de openingsscène valt hij binnen bij de therapiesessie van zijn verstandelijk beperkte broer Nick (Ben Safdie). Hij hoort daar niet thuis, vindt Connie en een scène later staan ze samen in een bank waar ze op schijnbaar gecalculeerde wijze een bank overvallen. Maar amper om de hoek ontploft een verfbom in het geld en hun gezicht en vanaf dat moment escaleert de boel als een steeds sneller van een berg afrollende sneeuwbal.

Zoals altijd bij de Safdie-broers, die ook voor deze film samenwerkten met scenarist en editor Ronald Bronstein, speelt de film zich af in New York. Het is een New York dat we denken te kennen, vol marginalen en underdogs, maar dan zonder de romantisering die daar zo vaak aan hangt. Zelfs Go Get Some Rosemary, waarin de twee een ode brengen aan hun vader, is geen verheerlijking van het chaotische bestaan waarin de broers opgroeiden. Heaven Knows What, over een gedoemde liefde tussen twee drugsverslaafden, is een anderhalf uur durende mokerslag. En het geweld in Good Time wordt met een opvallende lelijkheid in beeld gebracht. Kort, hevig en naar.

Paniek

New York is in deze films een chaotisch en angstaanjagend labyrint dat zijn personages opjaagt en overweldigt, zoals het dat ook was in Martin Scorsese’s After Hours. Net als die film speelt Good Time zich gedurende één nacht af, een nacht die van kwaad tot erger gaat en waarin de aanvankelijke nog spannende intensiteit gestaag omslaat in paniek.

En die paniek slaat over op de kijker. In de pakweg honderd minuten die de film duurt, wordt de toeschouwer nauwelijks een moment ademruimte gegund. In een jachtig tempo struikelen we van de ene hachelijke situatie in de andere, waar Connie zich telkens opnieuw behendig doorheen manoeuvreert. Of het nu een zestienjarig meisje of een agressieve hond is, hij paait ze en krijgt ze tam aan zijn zijde. Maar met elke ontsnapping graaft hij zichzelf ook dieper in de ellende.

No Wave Cinema

De guerrilla-achtige filmstijl van de Safdies, die vaak filmen tussen nietsvermoedende passanten, herinnert aan het werk van John Cassavetes, maar vooral ook aan de No Wave Cinema van de jaren tachtig, een New Yorkse underground-beweging waar het werk van Amos Poe en Susan Seidelman toe gerekend wordt, maar bijvoorbeeld ook de vroege films van Jim Jarmusch. Tegelijk zijn al die referenties ook weer misleidend. Want Good Time is vooral een unieke film van twee unieke filmmakers en het talent dat ze rond zich verzamelen.

Zo is er de cameravoering van Sean Price Williams, die de film een constante beweging meegeeft, de rusteloosheid van een stad die nooit slaapt. Opdringerige close-ups worden afgewisseld met luchtshots die doen denken aan Amerikaanse televisieprogramma’s waarin ze met een politiehelikopter achtervolgingen monitoren. Er is een hypnotiserende soundtrack van Oneohtrix Point Never. En er is Robert Pattinson, die zijn beste rol tot op heden speelt, bewust gebruikmakend van zijn imago en dat tegelijk overstijgend.

Good Time is een veel gelaagdere film dan je op het eerste oog vermoedt. Binnen de huls van de heist-film schuilt een fascinerend relaas over broederliefde. Connie’s liefde voor zijn broer is echt. Hij heeft mogelijkheden zichzelf te redden, maar werpt zich opnieuw en opnieuw in die draaikolk van onheil, om zijn broer eruit te krijgen. En het is uiteraard geen toeval dat de film wordt omlijst met twee scènes die om Nick draaien. Die scènes bepalen het kader van Good Time, en dat kader is menselijk en ontroerend.