De opmars van keuzevrijheid in de Nederlandse filmwereld

Nederlanders hebben het filmdoek steeds vaker letterlijk en figuurlijk in eigen hand. Met een ongekende groei aan video-on-demand (VOD) platforms als Netflix, Videoland en Pathé Thuis, kiest het Nederlandse publiek vandaag de dag niet alleen wat ze kijken, maar vooral wanneer en hoe.

24-11-2025 Door: Bioscoopagenda

De opmars van keuzevrijheid in de Nederlandse filmwereld

Wat betekent deze revolutie voor film, makers en publiek in ons land?

Hoe video on demand het kijkgedrag definitief herschikte

Waar bezoekers ooit massaal naar de bioscoop trokken voor het nieuwste kaskraker, verloopt filmconsumptie tegenwoordig vooral thuis op de bank of onderweg via mobiel en tablet. De introductie van Netflix in Nederland in 2013 luidde een enorme ommekeer in. Inmiddels kijkt ruim 75% van de Nederlanders films en series via VOD-platforms.

Zelf selecteren en bepalen

Lokale content en nieuwe kansen voor makers

De dominantie van grote internationale spelers betekent niet dat Nederlandse producties ondergesneeuwd raken. Juist door de vraag naar lokale relevantie investeren platforms als Videoland en NPO Start steeds meer in eigen films en series. Toch is het aandeel écht originele, Nederlandse VOD-content nog aan de lage kant in verhouding tot internationale blockbusters.

Succesverhalen zijn er zeker: ‘De Stamhouder’ en ‘Rundfunk’ vonden via Video-on-Demand telkens een groot nieuw publiek, zowel nationaal als internationaal. Nieuwe initiatieven—bijvoorbeeld Pathé Thuis Specials—bieden ook ruimte voor beginnende makers en kleinere producties.

Innovatie en fragmentatie

Met de groei van slimme algoritmen en personalisatie kiest het publiek voortdurend uit een onuitputtelijk aanbod. Daarmee komt ook het gevaar van fragmentatie: filterbubbels en versplintering van aandacht liggen op de loer. De traditionele bioscoopervaring—samen lachen en huilen in het donker—verliest terrein, maar verdwijnt niet helemaal. Speciale filmavonden en festivalvertoningen trekken nog steeds publiek dat wil delen en beleven.

Publieksmacht

De verschuiving naar zelfselectie en on-demand brengt meer keuzevrijheid dan ooit. Tegelijk groeit de uitdaging voor makers en platforms om op te vallen in de overvloed. Recente marktanalyses wijzen op een blijvende vraag naar divers, inclusief en vooral uniek lokaal aanbod. Hoe blijven Nederlandse films in beeld als de kijker alles zelf kan kiezen?

Nederlandse filmcultuur beweegt zich richting een hybride model waarin publiek én makers samen de toekomst vormen. Eén ding is zeker: de macht ligt steeds meer bij de kijker zelf.