Waardering 4/5

Recensie Dorst

De vergrijzing krijgt eindelijk plek in filmland

Met haar film 'Dorst' weet regisseur Saskia Diesing (Nena, 2014) de juiste toon te raken. Ze heeft een verfrissende kijk: in het leven liggen ziekte en de dood steeds op de loer, maar dat is geen drama, want dit hoort gewoon bij het ouder worden.

14-3-2018 Door: Aldo Paula

Elise van 't Laar als Coco © 2018 September Film

In het filmdrama 'Dorst' besluit Coco (Elise van 't Laar) bij haar moeder in te trekken als ze hoort dat die ongeneeslijk ziek is. Moeder en dochter zijn al langere tijd van elkaar vervreemd en deze spontane geste van behulpzaamheid is duidelijk het laatste waar moeder Elisabeth op zit te wachten. Maar als een ouder gaat sterven, groeit bij veel kinderen de behoefte om antwoord te krijgen op nooit beantwoorde vragen over de kindertijd, die meestal verre van ideaal is geweest. Vragen als: 'Was er echt sprake van een valpartij toen, of werd kindlief expres geduwd?' Dorst gaat over dat soort momenten die door blijven etteren in het volwassen leven van een kind.

[strong]Vergrijzing
In Dorst zien we actrice Simone Kleinsma voor het eerst in een dragende rol op het witte doek, als de met een sardonisch gevoel voor humor behepte moeder Elisabeth. Ze heeft zich erbij neergelegd dat haar leven eindig is en dat ze geen tijd meer heeft om nog zaken te herstellen, dus wat haar betreft blijft alles zoveel mogelijk bij het oude. Dit is nou eenmaal wat bejaard worden - en de vergrijzing - betekent.

Haar dochter Coco klooit er een beetje aan met een veel oudere minnaar en eenmaal ingetrokken bij haar moeder hoopt ze stiekem op een vorm van resolutie. Al gauw realiseert zij zich, dat zij en haar moeder nooit geleerd hebben om te communiceren over moeder-en-dochter-zaken. Terwijl Coco ziet dat haar moeder zienderogen achteruit gaat, lukt het haar maar niet om zaken bespreekbaar te maken. Het lukt Elise van ’t Laar om de hopeloosheid en kwetsbaarheid van haar personage treffend in beeld te brengen. Als kijker ervaar je haar als uiterst geloofwaardig.

[strong]Afstand
Regisseur Saskia Diesing lijkt gefascineerd door het fenomeen doodgaan. In haar eerdere speelfilm Nena behandelt ze een vergelijkbaar thema, maar vanuit een ander perspectief. Hoe verfrissend pakt zij deze verfilming van de gelijknamige roman van Esther Gerritsen aan! Ze verstikt de film niet in zwaar drama en probeert niet krampachtig voor het einde van de film conflicten op te lossen. Ze kiest er juist voor om te laten zien dat de naderende dood iets doet met mensen. Een disfunctioneel gezin kan ineens weer functioneren, oude vetes blijken nog springlevend en brengt gevoelens in beeld die nog maar in weinig films voorkomen.

Diesing speelt subtiel met de verwachtingen van de kijker. De film is vrolijk vormgegeven, zoals je verwacht bij een romkom, ook de acteurs associëren we met vrolijkheid, maar telkens als een scène een opening lijkt te gaan geven voor een romantische of vrolijke noot, vult ze die met realisme in. Alsof Diesing steeds wil zeggen: (deze) mensen springen onhandig om met verwachtingen en gevoelens, daarom ontglipt de vrolijkheid hen steeds.

Vanaf de eerste ontmoeting op straat tussen moeder en dochter voel je een afstand, treffend in beeld gebracht door cameraman Aage Hollander, die de hele film door met de cameravoering goed laat zien waar de personages op dat moment met hun emoties zitten.

Dorst is een zeldzame film geworden en op veel vlakken geslaagd. De film toont vooral het onvermogen van mensen om met tijd om te kunnen gaan: het verleden dat we niet kunnen temmen, de toekomst die we niet kunnen uitstellen, het uitblijven van de zogenaamde helende werking om zaken meer tijd te geven, maar vooral hoe we onhandig met het nu omspringen. Deze spiegel hebben we soms nodig. Het is bijzonder om dit in de bioscoop te ervaren en - ondanks het zware onderwerp - verlaat je die toch verrassend positief.