Recensie Cobain

Zoeken naar warmte in de verlaten stadswoestenij

Nee, dit is geen film over Kurt Cobain of Nirvana. Toch herken je in de 15-jarige hoofdpersoon Cobain iets van de wanhoop van de vroegtijdig overleden Nirvana-frontman. Debuterend acteur Bas Keizer laat in deze indringende film van de Rotterdamse regisseur Nanouk Leopold met weinig woorden veel zien.

1-4-2018 Door: Paul van de Geijn

Bas Keizer en Naomi Velissariou in Cobain (c) 2018

Echt blij is Cobain niet met zijn ongebruikelijke voornaam. “Een klotenaam”, vertrouwt hij zijn nieuwe pleegbroertjes halverwege de film toe. “Iedereen schrijft het verkeerd en ik heet naar een gast die zich voor zijn kop heeft geschoten.”

En dat is lang niet het enige wat tegenzit. Cobain is half dakloos en verhuist van jeugdopvang naar pleeggezin en weer terug. Thuisvoelen doet hij zich nergens. Hij wil bij zijn moeder Mia zijn, maar die is hoogzwanger en zwerft al drinkend en drugsgebruikend door de straten van Rotterdam. Ze wil dat Cobain haar met rust laat. Ze heeft haar leven, Cobain het zijne, dus zijn ze 'allebei okay', zoals Mia het uitdrukt.

Gekweld
Realistische films over de zelfkant van de maatschappij vallen of staan bij hoe echt de personages overkomen. Hoofdrolspeler Bas Keizer speelt de rol van de gevoelige, eenzame straatjongen heel natuurlijk en authentiek. Minder goede acteurs van 15 zouden zich misschien beperken tot zo gekweld en ontevreden mogelijk kijken, maar de jonge Rotterdammer overdrijft nergens, en belichaamt de perfecte mix tussen kinderlijke onschuld en te vroege volwassenheid.

De Vlaamse Naomi Velissariou als zijn zwervende moeder Mia speelt over het algemeen ook goed, maar overtuigt niet altijd. Dit kan liggen aan haar in Rotterdam enigszins uit de toon vallende Vlaamse accent, maar in sommige scènes haalt ze je ook uit het verhaal omdat haar gedrag niet helemaal bij haar personage lijkt te horen. Dan komt ze meer over als een drammerig 16-jarig meisje dat nog niet weg wil van een feestje dan een door de straat getekende 30-jarige verslaafde. Daar staat tegenover dat er een klik is tussen Velissariou en Keizer en dat ze je in de meer ingetogen en emotionele scènes wel raakt.

Pooier
Regisseur Nanouk Leopold weet de aandacht vast te houden doordat de film nergens te veel uitlegt. Veel vragen blijven zelfs onbeantwoord. Waarom is Cobain naar de zanger van Nirvana vernoemd? Hoe kent Mia de goedlachse, maar soms akelig uit de hoek komende pooier Wickmayer (vakkundig vertolkt door de andere Vlaming in de film, Wim Opbrouck)? Is Wickmayer Cobains vader? Heeft hij hem misschien ooit misbruikt? Door de minimale aanpak van Leopold ga je er je eigen verhaal bij maken.

Zielloos
Behalve in het acteerwerk van Keizer blinkt de film ook uit in sfeer en vormgeving. Het camerawerk is haast on-Nederlands met intense close ups die de bewegingen van de acteurs volgen en de emoties van dichtbij overbrengen. Het gebruik van echte Rotterdamse straatmensen als figuranten draagt bij aan de rauwheid. Leopolds vaste cameraman Frank van den Eeden wisselt de meest mooie, zonovergoten stadsoases af met zielloze Rotterdamse nieuwbouw die je alle hoop in de schoenen doet zakken.

En hoe kan een film die Cobain heet zonder muziek? Hoewel de muziek alleen tijdens de belangrijkste scènes te horen is, speelt deze een hoofdrol. Waar de personages zwijgen, vertellen de spaarzame, eenzame gitaartonen het hele verhaal.