'Empathie is beter dan veroordelen'

Interview met Jeremy Teicher over Tall as the Baobab Tree

Een van de films die in première gaat op het Internationale Filmfestival van Rotterdam is Tall as the Baobab Tree. Hoewel de film zich afspeelt in een klein dorp in Senegal is de film geregisseerd door de pas 24-jarige Amerikaan Jeremy Teicher. Wij spraken met hem in Rotterdam over het productieproces van zijn film.

27-1-2013 Door: Bioscoopagenda

Tall as the Baobab Tree gaat over twee zussen die opgroeien in een klein dorp in Senegal. Ze zijn van de eerste generatie in hun dorp die naar school kunnen. De oudste zus Coumba heeft net haar examens gehaald. Als de oudere broer van het gezin gewond raakt wordt de jongste zus Debo uitgehuwelijkt om de ziekenhuisrekening te kunnen betalen. Coumba moet een plan bedenken om dit huwelijk te voorkomen.

BiosAgenda: Hoe komt een jonge Amerikaanse regisseur terecht in een dorp in Senegal?

Jeremy Teicher (JT): Toen ik negentien was ging ik naar Senegal om een korte film te maken voor een non-profit organisatie. Daar leerde ik mijn leeftijdsgenoten kennen: zij waren de eersten van hun familie die naar school gingen. Naar aanleiding van hun verhalen ben ik een documentaire gaan maken. (“This Is Us: Video Stories from Senegalese Youth”). Na deze documentaire wilde de studenten die ik leerde kennen praten over de veranderingen die op dat moment plaatsvonden in hun cultuur. Zo kwam het onderwerp op uithuwelijking. De film is uiteindelijk een collage geworden van hun verhalen.

'Ik haalde mijzelf weg als verteller van het verhaal'

BiosAgenda: Was het moeilijk om als Amerikaan een film te maken die zich afspeelt in een totaal andere cultuur?

JT: Ja ze zeggen wel eens 'write what you know' haha. Maar na andere films over Afrikaanse onderwerpen gezien te hebben viel het me vooral op dat je vaak medelijden met de hoofdpersonen krijgt. Er spelen natuurlijk een hoop sociale problemen maar mijn doel was om de dorpelingen een stem te geven. Ik haalde mijzelf weg als verteller van het verhaal.

BiosAgenda: Hoe heeft dit invloed gehad op het productieproces van de film? Hoe kies je je acteurs?

JT: De meeste acteurs spelen een versie van zichzelf. Coumba en Debo zijn in het echt ook zusjes: hun ervaringen zijn ook gebruikt in de film. Alle andere audities zijn ook in het dorp gehouden. We zochten vooral mensen die niet verlegen waren. Sommige acteurs hadden wel enige ervaring op het gebied van theater. Niemand had echter ooit een camera gezien. Dat heeft ook zijn weerslag op de performance: ze hielden er niet van om scenes opnieuw te moeten doen. Dat begrepen ze niet: 'we hebben deze scene toch net gedaan?' Dus we deden elke scene maar twee of drie keer. Al snel kwamen we erachter dat we maar twee camera's moesten gebruiken: een voor de close-ups en een voor de totaalshots. Daardoor werden de performances heel natuurlijk.

'De scheidslijn tussen documentaire en fictie is in deze film heel dun'

BiosAgenda: De film ziet er mede door het camerawerk bijna uit als een documentaire. Was dit een bewuste keuze?

JT: De keuze voor het camerawerk was ook een praktische keuze. Als je dollyshots of andere ingewikkelde beelden gaat maken ziet het er niet natuurlijk meer uit. In de film zit een scene met de vriend en de broer van Coumba. De broer is te oud om naar school te kunnen. De vriend gaat echter wel naar school en zal waarschijnlijk het dorp verlaten.

Op een gegeven moment wordt hem door de broer gevraagd of hij hun zal vergeten als hij vertrekt. Die tekst stond helemaal niet in het script maar was wel heel mooi. Dus de scheidslijn tussen documentaire en fictie is in deze film sowieso heel dun. Op een gegeven moment wordt Coumba aangesproken met haar echte naam. Dit hoor je als buitenstaander niet maar het geeft wel aan hoe dicht de personages staan bij hun echte leven.

BiosAgenda:alle acteurs spelen heel timide: ze laten weinig emoties zien. Is dit in het echt ook zo?

JT: Ja, ze zijn heel timide. Hun cultuur is heel erg in zichzelf gekeerd. Ze zullen nooit snel schreeuwen of rondrennen. De moeder van de twee zussen is hier een goed voorbeeld van. Ze vindt het misschien niet leuk dat haar dochter wordt uitgehuwelijkt maar ze accepteert het lot. Zij is mijn favoriete personage van de film.

'Iedereen het beste voor hun kinderen'

BiosAgenda: Is er een bepaalde boodschap die je mee wilt geven met deze film.

JT: Jazeker. We zullen het er allemaal over eens zelf dat het beste is voor een kind als ze naar school gaat. Iedereen wilt datgene wat het beste is voor hun kinderen. In de film zien we alle omstandigheden en gevoelens rondom de uithuwelijking. Je kan dus beter empathie met de mensen hebben dan ze te veroordelen. Dit zijn geen slechte mensen.