Stanley Kubrick

Stanley Kubrick was een invloedrijke Amerikaanse filmregisseur, scriptschrijver en producer. Hij regisseerde een aantal controversiële films, waaronder "A Clockword Orange" en The Shining en Eyes Wide Shut. Wat speciaal is aan zijn films, is dat hij nooit twee keer hetzelfde genre deed. Ook was hij grotendeels een onafhankelijk maker, wat hem complete artistieke vrijheid gaf.

Stanley Kubrick werd in 1928 in New York geboren. Op zijn zeventiende kreeg hij een stageplek als leerlingfotograaf bij het tijdschrift Look Magazine. Tijdens zijn stage ontwikkelde hij een voorliefde voor films en in 1950 maakte hij zijn eerste documentaire, 'Day of the Flight'. Hierop volgden enkele korte documentaires en in 1953 kwam 'Fear and Desire' uit. Deze film werd goed ontvangen door de kritieken.

Door zijn twee films Killer's Kiss en The Killing kwam hij in de belangstelling van Hollywood, waardoor hij in 1957 de acteur Kirk Douglas kon casten voor zijn Paths of Glory. Kubrick raakte vervolgens teleurgesteld in Hollywood.

Kubrick verhuisde naar Engeland, waar hij een nieuwe carrière opzette. Zijn eerste film in Engeland was Lolita (1962). Deze film zorgde voor veel controverse vanwege de liefde tussen een 14-jarig meisje en een volwassen man.

Na Lolita kwam "Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb", een zwarte komedie over hoe een Amerikaanse generaal een atoomoorlog veroorzaakt en hoe politici dit proberen tegen te houden. De film zou op 22 november 1963 in première gaan, de dag waarop John F. Kennedy werd vermoord. In de film zit een scène waar het interieur van een B-29 bommenwerper zeer gedetailleerd en realistisch werd weergegeven. Hierdoor vroeg het Amerikaanse leger zich af waar Kubrick deze gegevens vandaan had. Stanley vertelde ze dat hij grondig een tijdschrift waarin een B-29 stond afgebeeld had doorgekeken.

In 1968 bracht hij zijn, volgens velen meest succesvolle film, 2001: A Space Odyssey uit. Deze film werd het voorbeeld voor veel later verschenen science fiction films. Vervolgens maakte hij A Clockwork Orange. Deze film veroorzaakte veel controverse vanwege het gewelddadige karakter. In 1980 verscheen de thriller The Shining. Veel kritiek op de cast en de crew volgde en Stephen King, op wiens roman de film was gebaseerd, was niet tevreden met de verfilming. Er volgden enkele niet erg succesvolle films, maar in 1999 kwam Eyes Wide Shut uit met Nicole Kidman en Tom Cruise. Kubrick beschouwde dit zelf als zijn beste productie.

Kubrick overleed aan een hartaanval op 7 maart 1999. Hij kon de film A.I. Artificial Intelligence niet afmaken en Steven Spielberg nam de regie over.

Meerdere van de boekverfilmingen van Kubrick werden niet gewaardeerd door de auteurs vanwege de vele veranderingen die Kubrick in de verhalen aanbracht.

Kubrick was een zeer goede schaker. Veel acteurs hebben het op de set tegen hem moeten afleggen.

De pers verzon vaak verhalen over Kubrick, omdat hij zichzelf zo weinig liet zien en interviewen. In een van deze verhalen had hij een fan neergeschoten die op zijn terrein was gekomen.

Kubrick stond bekend om zijn enorme hoeveelheid takes. Voor The Shining liet Kubrick Shelley Duvall een take 127 keer opnieuw doen. Soms kregen de acteurs een 'mental breakdown'.

Kubrick heeft een herkenbare esthetiek in zijn films; hij maakt vaak symmetrische shots, heeft (bijna) altijd een close-up waarbij de personage zijn hoofd naar beneden heeft 'getild' maar wel rechtstreeks de camera inkijkt. Dit shot geeft meestal aan dat de personage in beeld 'in shock' is of doordraait.