Three Generations recensie
Ray (Elle Fanning) is een jongen geboren in het lichaam van een meisje. Hij wil zo snel mogelijk beginnen met de hormoonbehandeling, maar dat betekent dat er papieren moeten worden getekend door zijn ouders. Probleem: Ray’s vader is al jaren uit beeld.
25-10-2016 Door: Elise van Dam
(c) The Searchers
Dank voor je hulp.
Er is een versie van New York die alleen in films lijkt te bestaan. Waarin de bomen eeuwig gehuld zijn in herfstkleuren en iedereen woont in knusse en toch ook ruime appartementen met massieve trappen, houten vloeren en overal boeken. Waarin de koude winter niet herinnert aan blauwe vingers en pijnlijke oren, maar slechts associaties oproept met comfortabele truien en warme chocolademelk. Dat romantische beeld van New York vertaalt zich in Three Generations ook naar het verhaal dat verteld wordt.
In andere landen werd de film uitgebracht als About Ray, een inderdaad wat misleidende titel, aangezien de focus steeds meer verschuift van Ray naar de andere generaties. Naar moeder Maggie (Naomi Watts) die op zoek moet naar de vader en tegelijk zelf begint te worstelen met het besluit van haar kind en dan zijn er nog Maggie’s moeder en haar vriendin Dodo en Honey (Susan Sarandon en Linda Emond) die in al hun liberale denken wat terugdeinzen bij een zo definitieve keuze. “I’m staying out of this one,” is hun meest gebezigde zin, maar daarin lijken we vooral de stem van de makers te horen.
Want Three Generations is een aangename maar ook naïeve film, die vol zit met goede bedoelingen, maar daar uiteindelijk over struikelt. Tekenend is een moment waarop Ray een blauw oog geslagen wordt vanwege zijn genderidentiteit. Thuis slaat de bezorgdheid al snel om in hilariteit wanneer Ray bij gebrek aan rood vlees een kip op zijn oog krijgt. Daarna gaan ze gevieren op pad om de hem afhandig gemaakte schoen terug te vinden. Op zich leuke scènes, maar zo wordt wel erg makkelijk over de realiteit gestapt dat een transgenderlichaam zo vaak doelwit is van vernedering en geweld.
En zo laveert het scenario van Nikole Beckwith vaker net wat te gerieflijk om de pijnpunten heen en wordt door het spreiden van het verhaal over de drie generaties de ervaring en transitie van Ray wel erg versimpeld. De diepte die we ontwaren in de personages is dan ook vrijwel volledig te danken aan de acteurs. Variety noemde Three Generations een film waar je zonder gevaar je grootouders mee naartoe kan nemen. Dat werd als pluspunt genoemd, maar voor mij is het juist het probleem. Waarmee ik niet wil zeggen dat films over dit onderwerp activistisch of provocerend moeten zijn.
Neem het recente Little Men van Ira Sachs. Die film voelde voor mij radicaal in de onnadrukkelijke wijze waarop de genderidentiteit van de jonge Jake wordt benaderd. Little Men is ook nergens een film over een jongen die een meisje wil zijn en geslachtsverandering is (misschien door zijn leeftijd, misschien door de mate van identificatie) niet aan de orde. Maar toch gaat deze film, juist door minder specifiek te zijn, een stap verder dan Three Generations.
In het geval van Ray is er geen twijfel. Het is voor hem, en voor ons als kijker, overduidelijk dat zijn lichaam niet samenvalt met wie hij is. En er is voor hem een mogelijkheid daar iets aan te doen. Uiteraard is dat geen makkelijk traject en zijn de vooroordelen hardnekkig en vuil, maar juist daarom is wat Little Men zo genuanceerd en subtiel voorstelt, zo radicaal en waardevol: om genderidentiteit los te zien van biologisch geslacht. Om mensen niet te dwingen te kiezen en zich vervolgens aan die categorie te conformeren, maar ze de vrijheid te laten te zijn wie ze zijn en het lichaam of voorkomen te kiezen dat daarbij aansluit.
en abonneer je op onze nieuwsbrief.