Waardering 3.5/5

Recensie Buddy

In haar nieuwste documentaire, die op het IDFA in première ging en daar hoge ogen gooide, volgt Heddy Honigmann zes mensen en hun hulphonden.

3-1-2019 Door: Elise van Dam

Bij hulphonden denk je vaak vooral aan blindengeleidehonden, maar de trouwe viervoeters zijn voor veel meer mensen een onmisbare steun en toeverlaat, zo toont Buddy. Zo helpt labradoodle Kaiko zijn baasje Erna met het openen van keukenlades, het omdraaien in bed en (een van zijn favoriete bezigheden) het ophalen van printjes uit de printer. ‘Keurig’, beloont ze Kaiko, ‘één heel klein nat hoekje.’


Edith van der Meulen werd volledig blind op haar 13e, door een bomscherf, maar ze voldoet niet bepaald aan het idee dat velen hebben van deze handicap. ‘Ik was geen goede blinde’, merkt ze zelf met lichte spot op. In plaats van een stap terug zetten, ging ze paardrijden en zelfs nu, in de tachtig, rent ze met hond Makker door de landerijen. De kern van Honigmanns kracht als documentairemaker ligt in het zien van het verhaal achter elk individu en het snel opbouwen van een vertrouwensband. Zoals ze deed met de taxichauffeurs in Lima in Metaal En Melancholie en de oorlogsveteranen in Crazy.

Ook in Buddy haalt Honigmann in korte tijd veel uit de mensen die ze filmt, maar tegelijk zijn er momenten waarop het verdelen van de aandacht jammer is, omdat deze mensen praktisch allemaal met gemak een eigen film zouden kunnen dragen. Zoals de jonge Zeb, die een vorm van autisme heeft, een oogafwijking en epilepsie. Zijn hond Utha heeft eindeloos geduld en onvoorwaardelijke toewijding. Waar de mens een grens heeft aan wat hij of zij aankan, daar blijft een hond altijd naar je toekomen, zo legt Zebs moeder uit.

Of militair veteraan Trevor, die lijdt aan PTSS en wiens hond Mister zijn nachtmerries voelt aankomen. In een bijzondere scène zitten Trevor en zijn vrouw op een bankje in het park, Mister zit ernaast en scant de omgeving achter Trevor. Zoals militairen elkaar rugdekking geven. Honigmann vraagt waarom Mister geen aandacht heeft voor Trevor, die op dat moment vertelt over wat hij heeft meegemaakt, wat uiteraard zeer moeilijk is voor hem. ‘We delen de verantwoordelijkheid,’ legt Trevors vrouw uit. ‘Dus [Mister] kan zijn rug in de gaten houden en ik houd de voorkant wel in de gaten.’ En inderdaad, wanneer zij even wegloopt, neemt Mister vrijwel direct de dubbelrol op zich; komt voor Trevor zitten en scant niet langer alleen de omgeving, maar ook Trevors gemoed.

Waar de een er nog wat omheen draait, noemt gepensioneerd psycholoog Hans Dekker de band tussen mens en hond ronduit liefde. Hij is slechtziend en vertelt wat een openbaring zijn eerste hulphond was, het moment dat je beseft dat je op zo’n dier kunt vertrouwen. ‘Ik moet weten waar ik naartoe wil en de hond zorgt dat ik er veilig kom.’

‘Het is een spel’, legt de aan een rolstoel gekluisterde metalfan Annebel uit, wanneer haar hond Kai kwispelend een deur openduwt. Deze honden hebben plezier in het helpen en dat is cruciaal. Het is ook een van de redenen dat ze dit ‘werk’ maar een beperkt aantal jaar kunnen doen. Dat betekent dus ook afscheid nemen, keer op keer en soms voortijdig. Het is vooral die band waar Honigmann in geïnteresseerd is en die ze mooi weet te vangen. Natuurlijk, deze honden zijn een hulpmiddel, maar ze zijn veel meer dan dat. Niet voor niets eindigt de documentaire met een wonderschoon slotbeeld dat de verbondenheid tussen mens en dier vangt.