Waardering 4/5

Arrival recensie

'Taalwetenschap verpakt in science-fiction'

Regisseur Denis Villeneuve maakte grote indruk met Prisoners en Sicario. Met zijn nieuwe film Arrival begeeft hij zich op het pad van science-fiction. Of niet?

10-11-2016 Door: Quirijn Foeken

Want Arrival lijkt op het eerste gezicht een science-fiction maar gaat uiteindelijk over hoe wij realiteit en tijd ervaren en hoe dit wordt beïnvloed door de taal die gebruiken.

Maar laten we eerst terug gaan naar het begin: Amy Adams (altijd goed) speelt Louise Banks, een taalwetenschapper die een expert op het gebied is van vertalingen. Op een dag landen er twaalf buitenaardse schepen op Aarde en Banks wordt ingeschakeld om te leren communiceren met de aliens. Banks komt erachter al snel achter dat de geluiden van de aliens niet te begrijpen zijn maar dat hun unieke schrift wellicht te ontcijferen valt.

Waarom zijn de aliens hier?

Ondertussen wordt er driftig overlegd met andere teams bij de andere schepen. Waarom zijn de aliens hier? Wat zijn hun bedoelingen? Zijn ze een bedreiging? Vooral het team in China onder leiding van generaal Shang lijkt aan te dringen op militair ingrijpen. Het overleg tussen de twaalf teams wordt steeds slechter en op een gegeven moment wordt de communicatie helemaal afgebroken.

Ondertussen heeft Louise vreemde visioenen. Zijn het flashbacks naar haar het leven van haar dochter? Of zit er meer achter?

Arrival en het boek waarop het is gebaseerd maakt gebruik van een extreme vorm van de Sapir-Whorfhypothese. Kort gezegd komt die hypothese erop dat neer dat wij hoe de werkelijkheid ervaren wordt gekleurd door de taal die wij gebruiken. In een bekend onderzoek hadden leden van de Himba-stam moeite om blauw van groen te onderscheiden omdat ze geen woord voor blauwhebben. Wel hadden ze meerdere woorden voor tinten groen die wij Westerse mensen niet zouden kunnen onderscheiden.

Amy Adams as Louise Banks in ARRIVAL by Paramount Pictures, © 2016 PARAMOUNT PICTURES. ALL RIGHTS RESERVED.

Interessante ideeën

Het schrift van de aliens in Arrival gebruiken geen tijd in hun taal. Doordat Louise Banks langzaam de taal leert verandert haar perceptie van de werkelijkheid.

Deze interessante ideeën maken van Arrival een sterke film maar Villeneuve neemt lang de tijd om dit te ontvouwen. Daarom is de eerste helft van de film vrij saai. Ik keek de film met een pauze (sowieso een slecht idee) en voor de pauze had ik het idee dat ik naar een film in de traditie van Contact en Interstellar zat te kijken: science-fiction verpakt in cheesy drama. Ook het hinderlijke cliché van de wetenschappen tegenover de militair maakt de eerste helft van de film niet bijzonder.

Gelukkig was ik tegen het einde helemaal om: als de ideeën van de film zich aandienen weet je dat je iets bijzonders hebt gezien.